Sự kiện nhân chứng - QĐND

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, cố Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Trân (1917-2018) đã để lại những dấu ấn sâu sắc trong lãnh đạo, chỉ đạo quân và dân Hà Nội chiến đấu, sơ tán dân, góp phần làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” tháng 12-1972 lịch sử.

“Hễ ra quân là đánh thắng, đã nổ súng là tiêu diệt địch...”. Đó là khẳng định của Bộ Tổng Tư lệnh trong bức điện biểu dương bộ đội thiết giáp sau khi đánh thắng trận đầu Tà Mây-Làng Vây đầu năm 1968, mở đầu truyền thống “Đã ra quân là đánh thắng” của bộ đội tăng thiết giáp (TTG). Thiếu tướng Đỗ Đình Thanh, Tư lệnh Binh chủng TTG có cuộc trao đổi với phóng viên Nguyệt san Sự kiện và Nhân chứng, Báo Quân đội nhân dân về truyền thống anh hùng của Binh chủng TTG.

Từ một gia thần, Phạm Ngũ Lão trở thành vị tướng giỏi trong đội quân của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. Đánh giá về ông, sử gia Ngô Sĩ Liên cho rằng: Phạm Ngũ Lão là một vị tướng “hễ đánh là thắng, hễ tấn công là chiếm được”.

Với cống hiến to lớn trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Thiếu tướng Võ Bẩm, nguyên Đoàn trưởng đầu tiên Đoàn 559 là một trong những lãnh đạo, chỉ huy của Bộ đội Trường Sơn được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Ninh, nguyên Phó cục trưởng Cục Tác chiến, Bộ Tổng Tham mưu, người đảm nhiệm Trực ban phó tác chiến trong Tổng hành dinh ngay ngày đầu tiên diễn ra trận “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” cuối năm 1972 đã kể cho chúng tôi nghe về thời khắc lịch sử chứng kiến máy bay B-52 của Mỹ bị bắn rơi trên bầu trời Thủ đô Hà Nội.

“Hơn nửa thế kỷ tham gia quân ngũ, tôi có gần 40 năm gắn bó với đất nước triệu voi, nhất là 10 năm công tác tại Trường Văn hóa Xuân Thành, nơi ươm trồng “hạt giống đỏ” cho Đảng Nhân dân Cách mạng Lào”, Đại tá, Anh hùng LLVT nhân dân Trần Thành bồi hồi nhớ lại.

Từ bức thư đầu tiên của cậu bé 7 tuổi ở miền Nam khói lửa gửi cho cha đi tập kết, Tiến sĩ Trần Văn Sơn, nguyên Phó trưởng ban Cơ yếu Chính phủ không ngờ rằng, sau này, những lá thư chính là sợi dây kết nối cha con. Hiện ông đang giữ hàng nghìn trang thư của cha trong suốt 30 năm đằng đẵng (1968-1998).

Câu chuyện tình yêu của Đại tá Đoàn Văn Môn, nguyên Chính ủy Trường Sĩ quan Tăng thiết giáp (TTG) và vợ là bà Vũ Thị Dung (hiện ở Kim Long, Tam Dương, Vĩnh Phúc) đã trải qua hơn 50 năm nhưng vẫn luôn sâu đậm, vẹn nguyên như thuở ban đầu.

“Cứ mỗi lần tôi nhìn bức ảnh, bao kỷ niệm lại ùa về, nhất là khi nhớ tới nụ cười ấm áp, phong thái đôn hậu, cử chỉ giản dị, gần gũi của Thủ tướng Phạm Văn Đồng...” - Đại tá Vũ Doãn Tùng, nguyên cán bộ Cục Cán bộ, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam bồi hồi...

Nhà báo lão thành Nguyễn Phước, cựu phóng viên chiến trường, có nhiều bạn thân là phi công chiến đấu, hiện sinh sống tại TP Hồ Chí Minh. Trong những ngày cả nước sôi nổi các hoạt động thi đua kỷ niệm 50 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, ông đã gặp chúng tôi chia sẻ nhiều tư liệu quý, với mong muốn góp sức thổi bùng lên hào khí chiến thắng ở thành phố đầu tàu, tạo động lực tinh thần cho đời sống xã hội thời kỳ “hậu Covid-19”.

50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Lữ đoàn Phòng không 297, Quân khu 2 (tiền thân là Trung đoàn 256, Quân khu Việt Bắc, thành lập ngày 27-6-1972) đã lập nhiều chiến công đặc biệt xuất sắc, bắn rơi 7 máy bay, trong đó có 2 chiếc B-52 của Mỹ; được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (tháng 4-2001).

Năm 2022, Trung tá Trần Tuấn Long (nghệ sĩ Tuấn Long), nguyên Phó đoàn trưởng Đoàn Văn công Quân khu 1 đã ở tuổi 85, song ông vẫn khỏe mạnh, minh mẫn, còn say sưa sáng tạo tác phẩm mới.

Năm 1994, Trường Chỉ huy và Tham mưu lục quân Mỹ công bố bài nghiên cứu của Thiếu tá Gregory Heritage, học viên nhà trường, chỉ ra 3 thất bại mang tính tử huyệt của quân ngụy Sài Gòn từ khi diễn ra trận đánh Buôn Ma Thuột, mở đầu Chiến dịch Tây Nguyên.

Thời chống Mỹ, Thiếu tướng, Giáo sư (GS) Nguyễn Đình Ngọc, nguyên Cục trưởng Cục Khoa học Viễn thông-Tin học, Bộ Công an là điệp viên thuộc Ban An ninh, Trung ương Cục miền Nam. Tháng 10-1954, khi mới 22 tuổi, ông vào Nam chiến đấu trên mặt trận thầm lặng.